Lyda van der Plas is sinds anderhalf jaar POH-Jeugd in Teylingen. Ze helpt kinderen en jongeren met uiteenlopende problemen of verwijst hen na een gesprek door naar gespecialiseerde organisaties. Haar werk voorziet duidelijk in een behoefte en ontlast bovendien huisartsenpraktijken en de GGZ. “Het feit dat ik altijd vol zit, zegt genoeg over de noodzaak van dit werk.” 


Van der Plas startte in januari 2023 als POH (praktijkondersteuner huisarts) voor de jeugd in Teylingen. Eerst als proef voor een jaar, maar inmiddels structureel en vanuit Voor ieder 1, de organisatie die toegang geeft tot jeugdhulp en maatschappelijk werk. “Ik werk voor twaalf huisartsenpraktijken, die kinderen en jongeren naar mij doorverwijzen.” 

Van der Plas bespreekt heel verschillende klachten met de jeugd in Teylingen. “Er komen kinderen van nog geen 2 jaar tot bijna volwassen mensen bij mij. Bij de hele kleintjes gaat het vaak om psychosociale problemen en dan is het vaak een kwestie van uitvragen en doorverwijzen naar specialisten zoals ‘t Kabouterhuis of het Centrum voor Jeugd en Gezin. Andere jongere kinderen hebben bijvoorbeeld te maken met angst, nare dromen of bedplassen. Bij de oudere kinderen gaat het vaker om problemen als stemmingsklachten, stress of een nare gezinssituatie. Veel jongeren zitten met paniekgevoelens over toetsen of pesten. Ook onderwerpen rond seksualiteit, relaties en school bespreek ik met hen.” 

Fijn om problemen te delen
Aan de hand van een gesprek met een jongere en soms ook de ouders, brengt Van der Plas de klachten in kaart en probeert deze waar mogelijk op te lossen. “Als het bijvoorbeeld om een stoornis gaat, verwijs ik de jongere door voor diagnostiek. Ik doe zelf de meer kortdurende behandelingen. Wat ook veel voorkomt, is dat ik uitleg geef over hoogsensitief en hoogbegaafd zijn. Die herkenning brengt veel teweeg bij kinderen en ook bij ouders.”

Van der Plas roept jongeren op om echt te komen als ze ergens mee rondlopen. “Het is heel fijn om dat te delen met iemand. Zonder de verwachting te willen wekken dat problemen altijd snel zijn opgelost, hoop ik wel dat de drempel laag is om te komen. Soms is één gesprek al voldoende.”

Veel werk
Er komt als POH-Jeugd veel op je af, merkt Van der Plas. “Je hebt te maken met ouders, soms met school en met organisaties om naar door te verwijzen als dat nodig is. Ik stop eigenlijk veel te veel werk in de tijd die ik heb. Daardoor ben ik soms moeilijk te bereiken en kan ik weinig overleggen bijwonen. Ik verwijs ook door, maar dan moet er wel plek zijn en dat is zeker niet altijd het geval. Dan zeg je niet tegen een jongere met sombere gedachten dat hij of zij volgend jaar een keer aan de beurt is. Die houd ik dan tot die tijd bij me.”



Overigens is er online ook veel informatie over jeugdproblematiek te vinden, voegt Van der Plas toe. “Dan heb ik het niet over filmpjes op TikTok en andere sociale media, maar bijvoorbeeld de website van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Die heeft voor iedereen een enorm aanbod aan webinars over opvoeden, drugsgebruik, seksualiteit en andere onderwerpen.” 

De noodzaak van een POH-Jeugd
De introductie van een POH-Jeugd in Teylingen is erg succesvol en effectief gebleken, aldus Van der Plas. “Ik heb vorig jaar 240 jongeren gezien, waarvan een deel niet doorverwezen hoefde te worden en voldoende geholpen kon worden met mijn adviezen en gesprekken. Mensen zijn er tevreden over, dus dan komen er vanzelf meer aanmeldingen. Het feit dat ik al anderhalf jaar vol zit, zegt genoeg over de noodzaak van dit werk. Inmiddels is er zelfs een wachtlijst.”

Gezien de werkdruk en groeiende groep kinderen en jongeren met psychosociale klachten, zou een tweede POH-Jeugd in Teylingen volgens Van der Plas welkom zijn. “Het is altijd prettig als je met iemand samen kunt werken, om taken te verdelen en te kunnen reflecteren op elkaar. Zeker als het om zware gesprekken gaat. Je bent in dit beroep altijd druk en schiet dan tekort in het goed voor jezelf zorgen en het delen van kennis en ervaringen met elkaar als professionals. Soms heb je een collega nodig die wat van je bordje neemt.”

Vaste plek in Voorhout
Sinds kort werkt Van der Plas niet meer vanuit verschillende huisartsenpraktijken, maar heeft ze een vaste plek aan de Anijsweg 38 in Voorhout. “Dat is prettig voor de jeugd en ook voor mij. Ik doe dit werk sowieso met ontzettend veel plezier. Ik heb door de jaren heen best veel ervaring opgedaan en opleidingen gevolgd rond jongeren en GGZ. Dit kan ik allemaal kwijt in deze functie van POH-Jeugd. Het is fijn om veel te kunnen betekenen voor mensen. Maar het kan natuurlijk altijd beter. We zullen moeten blijven vernieuwen om meer voor elkaar te kunnen krijgen voor de jeugd in Teylingen.”


Meer informatie over de POH-Jeugd